Een pensioenverzekering biedt de mogelijkheid om voor jouw pensioen te sparen, als aanvulling op jouw AOW. Meestal bouw jij pensioen op via jouw werkgever. Jouw werkgever kan dit pensioen bij een pensioenfonds, premie pensioeninstelling of verzekeraar onderbrengen. In het laatste geval spreken we over een pensioenverzekering.
Kijken is begrijpen
Klik op de afbeelding hiernaast voor onze uitleg in woord en beeld.
Kijken is begrijpen
Klik op de afbeelding hiernaast voor onze uitleg in woord en beeld.
Kijken is begrijpen
Klik op de afbeelding hiernaast voor onze uitleg in woord en beeld.
Kijken is begrijpen
Klik op de afbeelding hiernaast voor onze uitleg in woord en beeld.
Kijken is begrijpen
Klik op de afbeelding hiernaast voor onze uitleg in woord en beeld.
Na jouw pensionering wil jij natuurlijk onbezorgd kunnen verder leven. Daarom is het belangrijk om nu al goed op de hoogte te zijn van jouw inkomen na pensionering, zodat jij weet wat jou te wachten staat.
Jouw inkomen na jouw pensionering bestaat uit twee of drie delen: (1) de AOW-uitkering die jij van de overheid krijgt, (2) het ouderdomspensioen dat jij via jouw werkgever hebt opgebouwd, en (3) het inkomen dat jij zelf hebt geregeld, bijvoorbeeld door een lijfrenteverzekering.
De pensioengrondslag is het deel van jouw salaris dat meetelt voor het berekenen van de hoogte van jouw pensioen. Niet jouw hele salaris telt namelijk mee. Er wordt een bedrag van afgetrokken, omdat jij later ook AOW krijgt. Dat bedrag heet de franchise.
Het bedrag dat jij uiteindelijk aan pensioen ontvangt, wordt sterk beïnvloed door het aantal opgebouwde dienstjaren en de hoogte van de AOW. Als jij in deeltijd werkt, wordt jouw pensioengrondslag vastgesteld op basis van jouw parttimepercentage.
Het beleggingspensioen is een pensioenregeling die door verzekeraars wordt aangeboden. Bij een beleggingspensioen bouw jij via beleggingen een pensioenkapitaal op. Jij kan er als werknemer aan deelnemen via jouw werkgever.
KENMERKEN
Verzekeraars bieden verschillende soorten pensioenregelingen aan. Werknemers kunnen daar via hun werkgever aan deelnemen. Ongeveer de helft van de pensioenregelingen die verzekeraars uitvoeren, is een beschikbare premieregeling. Bij zo’n regeling wordt jaarlijks een premie beschikbaar gesteld, die wordt besteed aan jouw pensioenopbouw. De werkgever betaalt de premie jaarlijks aan jouw verzekeraar. Van die premie worden kosten en risicopremies afgetrokken (zoals voor een partner- en/of arbeidsongeschiktheidspensioen). Het bedrag dat overblijft, besteedt de verzekeraar aan jouw pensioen. Hij kan dit bedrag op een aantal manieren voor jouw pensioen inzetten. Een van die manieren is door te beleggen. De beschikbare premie wordt in dat geval beleggingspensioen genoemd.
De verzekeraar belegt dus jouw premie. De risico’s daarvan liggen bij jou als deelnemer. Op de datum waarop jij met pensioen gaat, is er een pensioenkapitaal beschikbaar. Met dit kapitaal koop jij jouw pensioenuitkering aan. Voordeel: bij een goed beursklimaat profiteer jij van de beleggingsrendementen. Nadeel: bij een slecht beursklimaat loop jij het risico dat jouw kapitaal lager uitpakt dan jij had gehoopt.
VOOR WIE EN WAAROM?
Iedereen die in Nederland woont, heeft recht op AOW als oudedagsvoorziening. Naast de AOW bouwen de meeste mensen via hun werkgever pensioen op. Soms gebeurt dat via verplichte deelname in een pensioenfonds. In andere gevallen heeft de werkgever voor zijn personeel een beschikbare premieregeling afgesloten bij een verzekeraar. Als jouw werkgever zo’n beschikbare premieregeling heeft afgesloten, bouw jij op die manier een aanvullend pensioen op. Vraag ernaar bij jouw werkgever als jij meer wilt weten.
LET OP!
Als jij aan een beleggingspensioen deelneemt, ontvang jij van jouw verzekeraar een startbrief. Daarin staat welk deel van de beschikbare premie bestemd is voor pensioen, kosten en risicopremies. Ook staat in de startbrief welk deel van de beschikbare premie wordt gebruikt voor de aanvullende verzekering van het partner-, wezen- en/of arbeidsongeschiktheidspensioen. Ieder jaar ontvang jij een Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Daar staat wat jij aan pensioen hebt opgebouwd. Jouw werkgever stelt de jaarlijkse premie vast. De premie is meestal een percentage van de pensioengrondslag (het deel van jouw salaris waarover jouw pensioen opbouwt). Hoe hoog de premie is, hangt af van een aantal factoren. Bijvoorbeeld van de vraag welke financiële mogelijkheden jouw werkgever heeft. Op de pensioendatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om te ‘shoppen’ met zijn pensioenkapitaal. Dit betekent dat hij ook bij een andere pensioenuitvoerder zijn pensioenuitkering zou kunnen aankopen.
Partnerpensioen is een uitkering voor jouw partner als jij overlijdt. Soms ontvangt een partner ook een uitkering volgens de Algemene Nabestaandenwet. Als jij daarover zekerheid wilt hebben, kunnen wij dit samen nakijken.
KENMERKEN
Niet iedere pensioenregeling in Nederland kent een partnerpensioen. Op mijnpensioenoverzicht.nl kan jij kijken of jouw partner een uitkering ontvangt als jij komt te overlijden.
LET OP
Het partnerpensioen geldt vaak ook voor een ongehuwde partner. Check dan wel in het pensioenreglement of jij aan bepaalde voorwaarden moet voldoen, bijvoorbeeld door een samenlevingsovereenkomst aan te gaan.
Verzekeraars bieden verschillende soorten pensioenregelingen aan. Werknemers kunnen daar via hun werkgever aan deelnemen. Ongeveer de helft van de pensioenregelingen die verzekeraars uitvoeren, is een beschikbare premieregeling. Bij zo’n regeling wordt jaarlijks een premie beschikbaar gesteld, dat wordt besteed aan jouw pensioenopbouw.
KENMERKEN
De werkgever betaalt de premie jaarlijks aan jouw verzekeraar. Van die premie worden kosten en risicopremies afgetrokken (bijvoorbeeld voor een partner- en/of arbeidsongeschiktheidspensioen). Het bedrag dat overblijft, besteedt de verzekeraar aan jouw pensioen. Hij kan dit bedrag op een aantal manieren voor jouw pensioen inzetten:
Manier 1: beleggen (de beschikbare premieregeling wordt in dit geval ook wel beleggingspensioen genoemd)
Als de verzekeraar de premie belegt, bouw jij via beleggingen een pensioenkapitaal op. De risico’s daarvan liggen bij jou als deelnemer. Op de datum waarop jij met pensioen gaat, is er een pensioenkapitaal beschikbaar. Met dit kapitaal koop jij jouw pensioenuitkering aan. Voordeel: bij een goed beursklimaat profiteer jij van de beleggingsrendementen. Nadeel: bij een slecht beursklimaat loop jij het risico dat jouw kapitaal lager is dan jij had gehoopt. Vaak heb jij de mogelijkheid om te kiezen voor minimumgaranties of voor de manier waarop wordt belegd.
Manier 2: gegarandeerd pensioenkapitaal
Bij deze tweede optie gebruikt de verzekeraar de premie om een gegarandeerd pensioenkapitaal te verzekeren. Dat kapitaal moet jij op de pensioendatum gebruiken om een pensioenuitkering aan te kopen. Het pensioenkapitaal staat bij deze optie dus vast; de hoogte van de uitkering niet.
Manier 3: gegarandeerde pensioenuitkering
Bij deze derde optie besteedt de verzekeraar de premie direct aan de aankoop van een gegarandeerde pensioenuitkering. De aankoop gebeurt dus niet op het moment dat jij met pensioen gaat, maar per jaar. Met deze optie heb jij de meeste zekerheid: jij weet zeker hoeveel pensioen jij hebt opgebouwd.
Voor alle drie de opties geldt dat jouw werkgever de jaarlijkse premie vooraf vaststelt. De premie is meestal een percentage van de pensioengrondslag (het deel van jouw salaris waarover jouw pensioen opbouwt). Hoe hoog de premie is, hangt af van een aantal factoren. Bijvoorbeeld van de vraag welke financiële mogelijkheden jouw werkgever heeft.
LET OP!
Als jij aan een beschikbare premieregeling deelneemt, ontvang jij van jouw verzekeraar een startbrief. Daarin staat welk deel van de beschikbare premie bestemd is voor pensioen, kosten en risicopremies. Ook staat in de startbrief welk deel van de beschikbare premie wordt gebruikt voor de aanvullende verzekering van het partner-, wezen- en/of arbeidsongeschiktheidspensioen. Ieder jaar ontvang jij een Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Daar staat wat jij aan pensioen hebt opgebouwd.
Het Uniform Pensioenoverzicht geeft een overzicht van de bedragen die jij ontvangt bij pensionering en arbeidsongeschiktheid. In dit overzicht staat ook wat jouw eventuele partner en/of kinderen krijgen als jij overlijdt.
Jij ontvangt dit overzicht jaarlijks van jouw pensioenuitvoerder. Omdat pensioenen makkelijk te vergelijken en op te tellen moeten zijn, hebben verzekeraars en pensioenfondsen samen het Uniform Pensioenoverzicht ontwikkeld. Het wordt door alle fondsen en verzekeraars gebruikt.
Het Uniform Pensioenoverzicht dient ook als input voor mijnpensioenoverzicht.nl .
Ben jij van baan gewisseld? Dan is het mogelijk om jouw pensioen uit jouw oude baan mee te nemen naar jouw nieuwe pensioenuitvoerder. Dat heet waardeoverdracht.
KENMERKEN
Veel mensen denken dat waardeoverdracht altijd tot een beter pensioen leidt. Dat is niet zo. Soms is het verstandiger om het pensioen bij jouw oude pensioenuitvoerder te laten staan. Dit hangt af van jouw persoonlijke omstandigheden, de inhoud van de oude en nieuwe pensioenregeling en de financiële positie van beide pensioenuitvoerders. Een aantal punten die jij (samen met jouw adviseur) kunt overwegen:
Vergelijk het opgebouwde ouderdomspensioen bij jouw oude pensioenuitvoerder met het ouderdomspensioen dat jij kan krijgen bij jouw nieuwe pensioenuitvoerder. Kijk hierbij onder andere naar de hoogte, de pensioenleeftijd en de mate van zekerheid. Is de toeslagverlening (indexering) bij de nieuwe pensioenregeling beter dan bij de oude? Wat is de ambitie en hoe was de indexering in de afgelopen jaren? Let er op dat de hoogte van de indexering afhankelijk is van de financiële situatie van een pensioenfonds. Heb jij een partner die (gedeeltelijk) financieel afhankelijk is van jouw inkomen? Kijk dan ook wat waardeoverdracht betekent voor de uitkering voor jouw partner als jij overlijdt. Heeft jouw oude pensioenregeling een partnerpensioen op risicobasis, dan kan jij er bij uitdiensttreding voor kiezen een deel van jouw ouderdomspensioen in te ruilen voor een uitkering voor jouw partner als jij overlijdt. Is jouw oude of nieuwe pensioenregeling een beschikbare premieregeling? Kijk dan of er garantie op het kapitaal aanwezig is; er een directe uitkering wordt aangekocht; of dat er tot de pensioendatum wordt belegd. Bij beleggingen kun jij kijken of er keuzemogelijkheden zijn voor minimumgaranties of de manier waarop wordt belegd.
PENSIOEN AFKOPEN
Is de waarde van jouw pensioen op de pensioendatum lager dan € 497,27 (2020) per jaar en doe jij geen waardeoverdracht? Dan maakt jouw oude pensioenuitvoerder mogelijk gebruik van het recht om jouw pensioen af te kopen. Dit betekent dat jij de waarde van jouw pensioen in één keer krijgt uitbetaald. Deze uitbetaling gebeurt op zijn vroegst twee jaar na het einde van jouw deelname aan de pensioenregeling. Jij krijgt dan geen uitkering meer als jij met pensioen gaat. Jij zou het afkoopbedrag op een spaarrekening kunnen zetten. Om te voorkomen dat jij het afkoopbedrag niet apart zet voor jouw oudedagsvoorziening maar eerder uitgeeft, kan het verstandig zijn om waardeoverdracht te doen.
LET OP
Zeker bij een hoog pensioen is het verstandig om een deskundige te vragen of waardeoverdracht voor jou een goede keuze kan zijn. Afkoop van een klein pensioen kan gevolgen hebben voor de hoogte van toeslagen, zoals huur- of zorgtoeslag. Dat komt doordat jouw inkomen door de afkoopsom tijdelijk hoger wordt. Alleen voor huurtoeslag is het mogelijk de afkoopsom buiten beschouwing te laten voor het toetsingsinkomen. Daarvoor moet jij een verzoek indienen bij de Belastingdienst/Toeslagen.
De kans is best groot dat jij later minder pensioen krijgt dan jij nu zou willen. Een andere baan, scheiden, tijdelijk in het buitenland wonen. Dat kan allemaal een zogenoemd pensioengat veroorzaken. Zo’n pensioengat kan voor vervelende situaties zorgen, maar wat is het nou precies?
KENMERKEN
Als jij onvoldoende pensioen hebt opgebouwd, heet dat een pensioengat. Er zijn veel oorzaken voor het ontstaan ervan. Zo kan het zijn dat jij pensioenregeling op jouw gemiddelde salaris is gebaseerd (middelloonregeling) en dat is meestal minder dan jouw laatstverdiende salaris. Ook kan het zijn dat jij verschillende werkgevers hebt gehad. Bij de overgang naar een andere werkgever kan een pensioengat ontstaan, omdat de pensioenregeling per bedrijf vaak verschilt.
Om te bepalen of jij een pensioengat hebt, moet jij eerst bepalen hoeveel geld jij na jouw pensionering maandelijks denkt nodig te hebben. Dit kan jij dan vergelijken met het inkomen dat jij echt zal krijgen. Op mijnpensioenoverzicht.nl kan jij zien hoeveel jij later aan AOW en pensioen ontvangt. Als dat lager is dan wat jij nodig denkt te hebben, dan heb jij een pensioengat.
OPLOSSEN
Jij kan verschillende dingen doen om jouw pensioengat te dichten. Bijvoorbeeld door te sparen, te beleggen of door een verzekering af te sluiten. Voor meer informatie kan jij contact opnemen met jouw pensioenuitvoerder of jouw verzekeraar.
LET OP
Let erop of jij ooit (langdurig) verlof hebt opgenomen. Het kan zijn dat jouw pensioenopbouw in die tijd niet doorliep.
Als jouw werkgever geen pensioenregeling heeft geregeld, of als deze regeling onvoldoende is, ben jij vrij om zelf iets te regelen. Zonder een aanvullende pensioenregeling moet jij het na jouw pensioen alleen met jouw AOW-uitkering doen. Dit is in de meeste gevallen niet voldoende.
Als jouw werkgever geen of weinig pensioen voor jou opbouwt (of als jij een pensioengat hebt), kan jij zelf elk jaar belastingvrij geld opzij zetten. Jij mag de pensioenpremie van jouw bruto-inkomen aftrekken en betaalt pas inkomstenbelasting over het gespaarde bedrag als jij het uitgekeerd krijgt als pensioen. Jij mag deze premie niet op een willekeurige spaarrekening zetten, maar moet die storten op een speciale, geblokkeerde rekening bij een bank of onderbrengen bij een verzekeraar.
BANK OF VERZEKERAAR?
Er is een belangrijk verschil tussen een pensioen bij een bank en bij een verzekeraar. Bij een verzekeraar krijg jij zolang jij leeft elke maand een bepaald bedrag. Dit is een lijfrente. Bij een bank leg jij van tevoren de duur van de uitkering vast (meestal een periode van twintig jaar). Als jij eerder dan die twintig jaar komt te overlijden, is het geld niet weg, maar gaat het restant naar jouw nabestaanden.
SPAREN OF BELEGGEN?
Dan heb jij nog een andere optie als jij een privépensioenverzekering afsluit: ga jij sparen voor jouw pensioen of laat jij de premie beleggen? Beide kan, zowel bij een bank als bij een verzekeraar. Als jij gaat beleggen, heb jij kans op een hoger rendement en dus een hoger pensioen, maar beleggen brengt ook risico’s met zich mee. Wees jij daar goed van bewust.